Basınç Düşürücü Nedir?

Basınç düşürücü, bir akışkan sisteminde (su, hava, buhar, gaz vb.) girişteki yüksek basıncı, çıkışta istenilen daha düşük sabit bir seviyeye otomatik olarak düşüren ve sabit tutan kontrol vanasıdır. İngilizce'de "pressure reducing valve" (PRV) olarak bilinir.
Bu cihaz, hem tesisat sistemlerinin zarar görmesini önlemek hem de enerji ve su tasarrufu sağlamak amacıyla kullanılır. Otomatik yapısı sayesinde, çıkış basıncını sistemdeki dalgalanmalara rağmen sabit tutar.

Basınç Düşürücü Nerelerde Kullanılır?

Basınç düşürücüler çok geniş bir uygulama alanına sahiptir:
Konut ve bina içi tesisatlar (su basıncını dengelemek için)
Endüstriyel proses hatları
Şehir şebeke suyu dağıtım sistemleri
Banyo, lavabo ve armatür sistemleri
Buhar sistemleri
Basınçlı hava sistemleri
Hidrolik ve pnömatik hatlar
Isıtma-soğutma sistemleri
Doğalgaz ve sıvı yakıt hatları
Yangın sistemleri (kontrollü hatlar)

Basınç Düşürücü Özellikleri

Özellik Açıklama
Temel Fonksiyon Girişteki yüksek basıncı düşürmek ve çıkışta sabit tutmak
Çalışma Mekanizması Yay ve diyaframlı veya pistonlu sistemle otomatik ayarlama
Ayarlanabilirlik Genellikle 1 – 6 bar arası ayarlanabilir modeller
Malzeme Yapısı Pirinç, bronz, paslanmaz çelik, döküm, PVC
Bağlantı Tipi Dişli, flanşlı, kaynaklı
Basınç Dayanımı PN 10 – PN 40 aralığında üretilebilir
Gövde Kaplaması Korozyona karşı elektrostatik boya, epoksi veya nikel kaplama
Bakım Çoğu model servis edilebilir parçalar içerir
Sızdırmazlık O-ring, conta veya metal oturma yüzeyleriyle sağlanır

Basınç Düşürücü Çeşitleri

1. Kullanım Alanına Göre:
Su Basınç Düşürücü: Evsel ve ticari kullanımda yaygındır.
Buhar Basınç Düşürücü: Endüstriyel buhar hatlarında kullanılır.
Hava Basınç Düşürücü: Pnömatik sistemlerde basınç düzenlemek için kullanılır.
Gaz Basınç Düşürücü: Doğalgaz, LPG gibi gaz hatlarında kullanılır.
2. Çalışma Prensibine Göre:
Direkt Etkili (Direct Acting): Küçük sistemlerde ve düşük debilerde kullanılır. Yay ve diyaframla çalışır.
Pilot Kontrollü: Büyük çaplı sistemlerde, daha hassas kontrol için kullanılır. Pilot vana aracılığıyla ana vana yönetilir.
3. Montaj Tipine Göre:
Dişli Tip Basınç Düşürücü
Flanşlı Basınç Düşürücü
Kaynaklı Basınç Düşürücü
4. Gösterge ve Kontrol Özelliklerine Göre:
Manometreli Basınç Düşürücü
Manometresiz Ekonomik Tip
Otomasyon sistemine entegre edilebilen modeller (elektronik kontrollü)

Basınç Düşürücü Kullanmanın Avantajları

Tesisat Koruması: Aşırı basınca karşı boruları, vanaları ve cihazları korur.
Konfor Artışı: Su basıncının sabit olması duş, musluk gibi armatürlerde konfor sağlar.
Enerji ve Su Tasarrufu: Gereksiz yüksek debi ve kayıpların önüne geçer.
Gürültüyü Azaltır: Yüksek basınç kaynaklı su seslerini engeller.
Sistem Verimliliği: Proses hatlarında stabil çalışma sağlar.
Basınç düşürücü, yüksek basınçlı akışkanın daha düşük ve sabit bir basınca dönüştürülmesini sağlayan kontrol vanasıdır. Su, buhar, hava ve gaz hatlarında tesisat koruması ve sistem dengesi için kullanılır.